Henny vertelt: een werkdag op de behandelgroep van het medisch kinderdagverblijf
Een gezellige knutselochtend met de ouders/verzorgers, daar begint deze maandag mee. Ouders/verzorgers zijn uitgenodigd om samen met hun kind een paasmandje te komen knutselen. De kinderen zijn altijd erg blij als papa, mama, opa of oma op de behandelgroep komt en voor ons is het een mooi observatiemoment om te zien hoe de interactie verloopt tussen ouder en kind. Daarnaast is het ook fijn dat ouders elkaar kunnen ontmoeten en als ze dat willen ervaringen kunnen delen.
De dag is anders dan normaal en dat is soms best lastig
Als team maken we een tafelindeling die zowel voor de kinderen als de ouders het meest prettig is. Alle voorbereidingen zijn gedaan, de koffie staat klaar en de eerste kinderen en ouders stromen binnen. Het ene kind komt enthousiast binnen, het andere kind wat verlegen. Sommige kinderen hebben er erg veel moeite mee dat alles anders gaat dan ze gewend zijn. De stoelen en tafels staan anders, de dag wordt anders gestart dan normaal en er zijn zoveel vreemde gezichten. Ook voor Max* is het moeilijk. Hij is samen met zijn moeder gekomen, maar durft de groep niet binnen te gaan. Hij verstopt zich onder de glijbaan en zijn moeder zoekt mij op om te komen helpen. Ik ga naast de glijbaan zitten en benoem voor Max wat er allemaal anders is vandaag en dat dat best een beetje spannend is. Max kan goed vertellen dat hij het spannend vindt en hij vindt het eng dat alle mensen naar hem zullen kijken. Door de gebeurtenis voor hem te benoemen en te ‘ondertitelen’ wordt hij rustiger en kunnen we samen een plannetje bedenken hoe we de groep binnen gaan. Ik loop naast Max en hij loopt samen met mij naar binnen. Hij maakt zich klein en loopt letterlijk gebukt de groep binnen en verstopt zich daarna onder de kapstok. Moeder zit dicht bij de deur en dat maakt het makkelijk om daarna bij mama op schoot te kruipen en zo toch mee te kunnen doen met de knutselochtend.
De knutselochtend verloopt gemoedelijk en gezellig en geeft ons een mooi inkijkje in het contact en de samenwerking tussen ouder en kind. Als alle ouders/verzorgers weer naar huis zijn, pakken we het dagprogramma weer op. Het is tijd om naar het toilet te gaan, de handen te wassen en fruit te eten. De zelfredzaamheid en zelfstandigheid van de kinderen is erg verschillend. Sommige kinderen zijn zindelijk en gaan volledig zelfstandig naar het toilet, andere kinderen worden per stapje (broek naar beneden, luier af, plas op de wc, etc.) begeleid. Dit doen we met ondersteuning van pictogrammen om de zelfredzaamheid te vergroten.
Een koptelefoon op bij het fruiteten
Als alle kinderen aan tafel zitten bespreken we eerst de kalender. De kalender wordt met pictogrammen weergegeven op het bord. Ook hangen de foto’s van de kinderen en de pedagogisch medewerkers op het bord, zodat zichtbaar wordt wie wel of niet aanwezig is vandaag. Aan het einde van de dag wordt de kalender nogmaals besproken, zodat voor de kinderen ook duidelijk is wie er de volgende dag aanwezig is. Dit biedt overzicht en voorspelbaarheid en daarmee veiligheid. Dat is erg belangrijk voor de kinderen op de behandelgroep. Veiligheid en vertrouwen bieden ruimte voor ontwikkeling. Het tafelmoment tijdens het fruit eten is niet voor iedereen even gemakkelijk. Twee kinderen krijgen tijdens het fruit eten een koptelefoon op, zodat de geluiden gedempt worden en overprikkeling wordt voorkomen. Een ander kind heeft forse eetproblematiek en oefent met het drinken uit een gewone beker. Nu nog zonder drinken, omdat met drinken te veel spanning geeft.
Na het fruit eten gaan we spelen op de ronde gang. Een ruimte waar de kinderen vrij kunnen bewegen. Klimmen, klauteren, balspelletjes, maar ook bijvoorbeeld yogaoefeningen. Vrije situaties zijn fijn, maar voor sommige kinderen biedt het te weinig grenzen, waardoor er veel onrust in hun lijf en hoofd ontstaat. Kaartjes met yogaoefeningen kunnen helpen om op een rustige, gestructureerde manier te bewegen en tevens tot ontspanning te komen. Na het spelen op de ronde gang is het tijd voor het maken van een schools taakje. Kleuren sorteren, een puzzel maken, vormen herkennen of voorbereidend schrijven. Ieder kind op zijn eigen niveau en in zijn eigen tempo. Op de behandelgroep wordt er telkens gezocht naar een goed evenwicht tussen inspanning en ontspanning.
Van spanning naar ontspanning door buitenspelen
Iedere dag wordt er buiten gespeeld, zo ook vandaag. Er is een kleine tuin, waar de kinderen van de eigen groep kunnen spelen, maar ook een grotere tuin waar de kinderen van verschillende groepen spelen. Het bewegend spelen, zoals fietsen en schommelen, helpt kinderen die hoog in hun spanning zitten, weer tot ontspanning te komen. Het werkt stress verlagend en werkt helpend om daarna weer meer spanningsvolle momenten aan te kunnen.
Hard werken om de rust bewaken en bewaren
Na het buitenspelen volgt weer een tafelmoment. De gezamenlijk lunch. De kinderen krijgen boterhammen en drinken mee van huis, ook ter voorbereiding op het onderwijs. Tijdens de lunch zijn de kinderen onrustig. Vandaag zit er iets anders in de broodtrommel van Sven en hij vindt het moeilijk hiermee om te gaan. Hij kan dit niet aangeven met woorden en begint te huilen en te schreeuwen. Een ander jongetje, Thomas, schrikt hiervan. Bij hem is sprake van trauma- en angstproblematiek en onverwachte, harde geluiden zijn erg vervelend voor hem. De kinderen die gemakkelijk overprikkeld raken, hebben moeite met twee huilende kinderen aan tafel en het is voor de pedagogisch medewerkers hard werken om de aandacht te verdelen en iedereen weer tot rust te brengen zodat er verder gegeten kan worden.
Naar de rupsenclub!
Een aantal kinderen heeft ’s middags sociale vaardigheidstraining, ook wel de rupsenclub genoemd. De eerste keer maken de kinderen gezamenlijk een rups, de volgende keren worden vaardigheden als; om de beurt, samen delen, vragen stellen, stevig staan geoefend en ook wordt er spelenderwijs aandacht besteed aan het herkennen en uiten van gevoelens. Uiteindelijk krijgen de kinderen een diploma met een mooie vlinder erop. De kleine rupsjes zijn uitgegroeid tot prachtige vlinders!
Dagafsluiting met kinderen en ouders
Dan is het al weer tijd op naar huis te gaan. Het ene kind kijkt er naar uit om naar huis te gaan en de ander heeft moeite met de overgang en is nog lang niet klaar met spelen. De kalender biedt uitkomst en geeft duidelijkheid en overzicht.
Als alle kinderen naar huis gaan, volgt er een terugkoppeling naar ouders. Er is veel aandacht voor de dingen die goed zijn gaan, maar ook de situaties/gebeurtenissen die lastig waren, worden uitgelegd. Het is belangrijk om steeds weer te overleggen en af te stemmen met ouders. Als jeugdzorgwerker vind ik het belangrijk dat ouders zich betrokken en gehoord voelen en dat we samen zoeken naar wat het beste is voor hun kind. Werken vanuit vertrouwen en aansluiting zoeken bij ouder en kind.
Mijn werkdag gaat nog even door
Om 15 uur heb ik samen met de ouders van Max, de ambulant hulpverlener en de gedragswetenschapper van het MKD een gezamenlijk overleg met het reguliere onderwijs. Max volgt op de donderdag en vrijdag regulier onderwijs en de medewerkers van de school hebben aangegeven graag met ons in gesprek te willen omdat ze handelingsverlegen zijn, ze willen graag praten over wat ze moeten doen in bepaalde situaties. Er volgt een open en eerlijk gesprek en het is meteen duidelijk dat we allemaal het beste willen voor Max. We wisselen tips en adviezen uit en komen tot de conclusie dat het belangrijk is om regelmatig met elkaar te overleggen om de verschillende situaties zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen.
Na het gezamenlijk gesprek heb ik contact met de intern begeleider van het speciaal basisonderwijs over Fien. Na de zomervakantie gaat Fien starten op het speciaal basisonderwijs en de aanmelding moet z.s.m. in gang gezet worden omdat er anders geen plekje meer voor Fien is na de zomervakantie. We spreken af dat ik alle verslaglegging die nodig is voor de aanmelding verzamel en opstuur naar de intern begeleider.
Het werken hier is een voorrecht
Aan het einde van de dag vul ik de aanwezigheidslijsten en de taxilijsten in en schrijf ik de rapportages van mijn mentorkinderen. Ik sluit af en zie uit naar mijn volgende werkdag. Iedere dag is anders op de behandelgroep en het is hard werken, maar het is ook fantastisch op met een doelgroep te werken die zo divers is en waarbij je zo nauw samenwerkt met ouders. De stapjes die de kinderen maken lijken soms klein, maar kunnen zo groot en belangrijk zijn voor het kind en het gezin. We hebben soms te maken met ingewikkelde kind- en omgevingsproblematiek. Ik zie het als een voorrecht dat ik onderdeel mag uitmaken van het opgroeien en begeleiden van een kind waarbij niet alles vanzelf gaat.
*alle namen van de kinderen zijn gefingeerd